ผู้ชายคนนี้ผ่านไฟใต้มาแล้ว “เป้ ธนชัย เมธีสุรพันธ์” หนุ่มจากรือเสาะ นราธิวาส

โรงพยาบาลจิตเวชสงขลาราชนครินทร์ จ.สงขลา และศูนย์ สุขภาพจิตที่ 12 จ.ปัตตานี เป็นศูนย์เชี่ยวชาญรักษาโรคจิตเวชที่มีความรุนแรงซับซ้อนยุ่งยากประจำเขตสุขภาพที่ 12 ได้แก่สงขลา ปัตตานี ยะลา นราธิวาส  พัทลุง ตรัง และ สตูล แล้ว 

โดยปัญหาสุขภาพจิตที่เกิดมาจากภัยวิกฤติทุกประเภทที่มีความรุนแรงที่สุดคือ โรคพีทีเอสดี ( Post Traumatic Stress Disorder :PTSD ) หรือ โรคเครียดหลังเหตุการณ์สะเทือนขวัญ

หรือ ที่ชาวบ้านเรียกว่า โรคบาดแผลทางใจ  ซึ่งในพื้นที่ 4 จังหวัดชายแดนภาคใต้มีความเสี่ยงเกิดโรคนี้ได้สูงกว่าพื้นที่อื่น เนื่องจากมีเหตุการณ์ความไม่สงบอย่างต่อเนื่อง                   

“เป้ ธนชัย เมธีสุรพันธ์ ” หนุ่มจาก ต.ลาโละ อ.รือเสาะ จ. นราธิวาส

ผลสำรวจของ กรมสุขภาพจิต พบคนไทยอายุ18 ปีขึ้นไป ป่วยโรคพีทีเอสดี ตลอดช่วงชีวิตที่ผ่านมาร้อยละ 0.9  คาดว่าขณะนี้ทั่วประเทศจะมีคนเป็นโรคนี้ประมาณ 470,000 คน

จึงต้องเร่งป้องกันโดยค้นหาผู้ป่วยให้ได้เร็วที่สุดและให้การดูแลอย่างต่อเนื่องจนหมดความเสี่ยง   ขณะนี้รพ.จิตเวชสงขลา ได้วิจัยและพัฒนาเครื่องมือค้นหาโรคพีเอสดีเป็นผลสำเร็จ  มีเพียงคำถาม 2 คำถาม คือ 1. ประสบการณ์เผชิญเหตุสะเทือนใจอย่างรุนแรงในชีวิต

เช่น ถูกทำร้ายร่างกาย ถูกจับเป็นตัวประกัน สูญเสียบุคคลใกล้ชิดอย่างกะทันหัน ภัยพิบัติต่างๆ ทำให้มีอาการทางจิตใจเกิดขึ้น  เช่นตื่นตัวตลอดเวลาหรือหวนระลึกถึงเหตุการณ์ซ้ำๆ

และ 2. เหตุการณ์มีผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตในปัจจุบัน เช่นกินไม่ได้ นอนไม่หลับ  ผลการทดสอบพบว่าให้ผลแม่นยำสูงถึงร้อยละ 89  เครื่องมือ ชนิดนี้ ยังไม่เคยมีใช้ที่ไหนมาก่อน

จึงนับเป็นความสำเร็จแห่งแรกในภูมิภาคอาเซียน จะช่วยให้บุคลากรการแพทย์ค้นหาปัญหาทางจิตใจได้เร็ว สามารถให้การเยียวยาได้อย่างทันท่วงที  จะช่วยลดความเสี่ยงเกิดโรคนี้ได้ร้อยละ 90 ขณะนี้กรมฯได้ขยายผลใช้ทั่วประเทศแล้ว สามารถใช้ได้กับทุกเหตุการณ์รุนแรง และได้ให้ศูนย์สุขภาพจิตที่12แปลเป็นภาษามลายูใช้ในพื้นที่ 7 จังหวัดภาคใต้ตอนล่างด้วย

สำหรับโรคพีทีเอสดีหรือบาดแผลทางใจ เป็นโรคจิตเวชที่เกิดภายหลังเหตุวิกฤติต่างๆ มีผลกระทบรุนแรงต่อผู้เผชิญเหตุการณ์หรือรอดชีวิต 

หากเกิดกับเด็กและวัยรุ่นจะมีผลต่อพัฒนาการทางสมอง  บุคลิกภาพ และอารมณ์ ทำให้ไม่มีสมาธิในการเรียนหรือทำสิ่งต่างๆ บางครั้งทำให้เด็กรู้สึกตนเองไม่มีคุณค่า อาจกลายเป็นคนเก็บตัว อารมณ์ถูกกระตุ้นได้ง่าย อาจกลายเป็นคนก้าวร้าว หรือ ซึมเศร้า 

หากเกิดในหญิงตั้งครรภ์ บาดแผลทางใจ จะทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนบางตัวออกมาเช่น คอร์ติซอล ( Cortisol ) สามารถผ่านทางรก ทำให้เด็กในครรภ์มีขนาดศีรษะเล็กกว่าปกติ  มีผลต่อพัฒนาการของสมองและมีผลต่อสติปัญญา อาการของโรคพีทีเอสดีนี้ สามารถเกิดขึ้นได้แม้เหตุการณ์จะผ่านไปแล้วนานกว่า 6 เดือนก็ตาม  

อาการเด่นของโรคนี้ มี 8 อาการ คือ 1.นอนไม่หลับหรือหลับไม่สนิท 2.หงุดหงิดง่าย 3.ฝันร้ายระลึกถึงเหตุการณ์ร้ายนั้นซ้ำๆ 4.เฉยเมยต่อญาติและเพื่อนๆ 5. รู้สึกผิดที่ตนเองรอด ขณะที่คนอื่นตาย 6. ตกใจง่ายเมื่อเกิดอะไรผิดปกติรอบตัว เช่นผวาอย่างรุนแรงเมื่อได้ยินเสียงดัง

7. รู้สึกบ่อยๆว่าเหตุการณ์นั้นจะเกิดขึ้นซ้ำอีก และ8. ไม่ยอมเข้าใกล้สถานที่ หรือ สถานการณ์ที่ชวนให้นึกถึงเหตุร้ายนั้นซ้ำอีก  

ขณะที่กองบรรณาธิการ medhubnews.com เว็บไซต์สุขภาพของคนรุ่นใหม่ ได้มีโอกาสสัมภาษณ์ เรื่องราวในอดีตที่กลายเป็น บาดแผลทางใจ ของ “เป้ ธนชัย เมธีสุรพันธ์ ” หนุ่มจาก ต.ลาโละ อ.รือเสาะ จ. นราธิวาส

เคยผ่านประสบการณ์ต้องสูญเสียครอบครัว  ที่เคยมีแต่ความอบอุ่น มีความสุขอยู่กันพร้อมหน้า แต่เหตุการณ์ครั้งนั้น ทำให้เขามีชีวิตเปลี่ยนแปลงไป

เป้ ธนชัย  เล่าให้ กองบรรณาธิการ medhubnews.com ฟังว่า ผลกระทบจากเหตุการณ์ไฟใต้นั้น สร้างความเดือดร้อนไปทั่วประเทศ โดยเฉพาะกับคนที่อยู่ในจังหวัดชายแดนใต้  เขามีบิดา ยึดอาชีพรับส่งเด็กนักเรียน ส่วนมารดา กับ คุณยายเปิดร้านขายของที่อ.รือเสาะ จ. นราธิวาส

เป้  ธนชัย เล่า เหตุการณ์ย้อนหลังที่โหดร้ายว่า สำหรับเหตุการณ์ความรุนแรงครั้งนั้นตนจำได้อย่างไม่มีวันลืมเลือน เพราะอดีตมันช่างเจ็บปวดกับชีวิตของเด็กใต้คนหนึ่งมากๆ เมื่อก่อนนี้ตนร้องไห้ทุกวัน เพราะชีวิตช่วงนั้นสุดๆ แล้ว ตนยังเรียนอยู่แค่ชั้นมัธยมปีที่ 6 แต่เหตุการณ์ไม่คาดฝันก็เกิดขึ้น ซึ่งทำให้ชีวิตเปลี่ยนแปลงไปจากหน้ามือเป็นหลังมือ

“ตอนนั้นเหตุการณ์เกิดขึ้นวันที่ 4 สิงหาคม 2548 พ่อเป้กำลังทำงานเหมือนเช่นทุกวัน แต่แล้วเหตุการณ์ความรุนแรงก็เกิดขึ้น พ่อเป้โดนโจรใต้ยิงเสียชีวิตในขณะที่ขับรถกำลังจะถึงบ้านอยู่แล้ว ซึ่งตอนนั้นเป้แย่มาก แต่ยังดีที่มีครอบครัวคนอื่นๆ”

เหตุการณ์ที่เล่ามาก็โหดร้ายพอแล้ว แต่ยังไม่จบแค่นั้น เป้ เล่าว่า “อีก 3 ปีต่อมา ในขณะที่ครอบครัวกำลังทำใจกับการสูญเสียคุณพ่อได้ แต่แล้ววันที่ 2 พฤศจิกายน 2551 เป้กำลังคุยโทรศัพท์กับคุณแม่ที่กำลังทำงาน ปักผ้าจากศูนย์ศิลปาชีพฯ

แต่จู่ๆ ก็ได้ยินเสียงปืน ตอนนั้นแม่โดนยิงบาดเจ็บสาหัส ส่วนยายก็โดนยิงเช่นกัน แต่โชคร้ายคุณยายเสียชีวิตทันที ส่วนคุณแม่ยังโชคดีที่แพทย์ช่วยชีวิตไว้ได้ทัน”

เรื่องราวที่เกิดขึ้นทั้งหมดถือว่ารุนแรงเกินคำบรรยาย จนทำให้ เป้ ธนชัย ต้องออกจากบ้านเกิดเมืองนอนย้ายมาอยู่ที่นครปฐม และมาศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ซึ่งต้องทำงานช่วยเหลือตนเอง

เช่น ถักตุ๊กตา ปลูกเห็ด เลี้ยงหมู ทำเทียนหอม และก็ขายครีมเครื่องสำอาง ซึ่งชีวิตที่เคยสุขสบายกลับต้องมาลำบาก แต่เป้ก็ไม่ยอมแพ้เพราะมีมารดาที่ต้องดูแล

สุดท้าย เป้ ฝากบอกกับผู้ก่อความไม่สงบว่า “อยากให้หยุดกระทำได้แล้ว เพราะสิ่งที่ทำไป มันกระทบกับชีวิตผู้บริสุทธิ์มากมายเหลือเกิน”

เมดฮับ นิวส์ medhubnews.com 

เว็บไซต์สุขภาพ  สาธารณสุข การท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพ วาไรตี้ ฯลฯ 

ติดตามข่าวสารจาก medhubnews.com ได้จาก Facebook : sasook ของเรา