ต้นแบบ อสม.ยอดเยี่ยมแห่งปี "จำเนียร คุ้มวัน" ทุ่มเทดูแลสุขภาพช่องปากชุมชน ยกย่อง "ทันตสุขภาพดีเด่นคนแรก"

MED HUB NEWS - อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน หรือที่เราเรียกย่อ ๆ ว่า อสม. นั้น เป็นรูปแบบหนึ่งของการมีส่วนร่วมของประชาชนในการดูแลสุขภาพของตนเอง ครอบครัว และชุมชน

โดยผ่านกระบวนการอบรมให้ความรู้จากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข และการปฏิบัติงานด้วยความเสียสละต่อประชาชนในหมู่บ้าน

เว็บไซต์เมดฮับนิวส์ดอทคอม รายงานว่า กรมสนับสนุนบริการสุขภาพได้มอบรางวัล อสม.ดีเด่นระดับชาติ สาขาทันตสุขภาพเป็นปีแรกจากทั้งหมด 11 สาขา และสาขาปฏิบัติงานพื้นที่พิเศษชายแดนใต้ รวม 15 คน

สำหรับรางวัล อสม.สาขาทันตสุขภาพคนแรกของประเทศ คือ นางสาวจำเนียร คุ้มวัน ได้ดำเนินงานในพื้นที่อำเภอบางแพ จังหวัดราชบุรีมาเป็นระยะเวลา 16 ปีดูแล 81 หลังคาเรือน

โดยใช้การสื่อสารผ่านเทคโนโลยี เช่น เฟซบุ๊ก ไลน์ ในการแจ้งข่าวสารและสื่อสารข้อมูลความรู้ด้านทันตกรรม มีการดำเนินงานเชิงรุกโดยใช้วิธีการแบบเคาะประตูบ้านตรวจฟัน สอนการแปรงฟันพร้อมติดแผ่นความรู้ในทุกบ้าน

หากพบว่าประชาชนมีความผิดปกติทางช่องปากจะใช้ “นวัตกรรมใบแดงฟันดี” ซึ่งจะแจกให้กับผู้ที่ต้องได้รับบริการทันตกรรมอย่างเร่งด่วน

โดยไม่ต้องเข้าคิวตาม ระบบทาง รพ.สต.ซึ่งจะเปิดช่องทางด่วนให้กับผู้ที่ถือบัตรมารักษา และในรายที่สุขภาพช่องปากดีได้มีการส่งเสริมให้มีการแปรงฟันที่ถูกวิธีเพื่อป้องกันฟันผุเน้นหนักที่กลุ่มเด็กใน 4 ช่วงอายุ

การดำเนินการของ อสม.จำเนียร ได้ดำเนินงานร่วมกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุข โดยเน้นกลุ่มเด็กใน4 ช่วงอายุ ได้แก่ 1.) กลุ่มเด็กเล็ก ตั้งแต่ 0-2 ปี ดำเนินการร่วมกับ อสม.หมอฟันอาสามาอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 4 ปี ตั้งแต่ปี 2556 -2560 ผ่านโครงการตำบลเข้มแข็ง ครอบครัวผูกพัน เด็กเล็กฟันดี

เริ่มดูแลตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดาจนถึง 2 ปีโดยใช้หลักกิน กอด เล่น เล่า นอนและเฝ้าดูฟัน มีเด็กและครอบครัวเข้าร่วมโครงการทั้งหมด 46 ครอบครัว ผลจากการติดตามมาอย่างต่อเนื่อง พบอัตราการเกิดฟันผุในเด็กลดลง ปี 55 ร้อยละ78.3 และในปี 59 ลดลงเหลือเพียงร้อยละ25 2. )

กลุ่มเด็กก่อนวัยเรียน ได้ดำเนินการร่วมกับศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก เน้นการบริโภคอาหารอย่างถูกหลักได้มีการสร้างมาตรฐานให้ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กปลอดขวดนม เพื่อให้เด็กรู้จักเลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ เน้นการแปรงฟันที่ถูกวิธีและแปรงฟันหลังมื้ออาหารทุกวัน

จากการดำเนินงานพบว่าศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 4 แห่งในชุมชน เด็กฟันผุลดลงถึงร้อยละ 75 3.) กลุ่มวัยเรียน ใช้หลักการเลขเด็ดฟันดี 2-6 ประกอบด้วย2-2-2

คือ แปรงฟัน 2 ครั้งต่อวัน อย่างน้อย 2 นาที และไม่กินอาหารหลังแปรงฟันอย่างน้อย 2 ชั่วโมง และ 6-6-6-6 คือ ฟันน้ำนมซี่แรกขึ้นเมื่อ 6 เดือน ฟันแท้  6 ปี กินหวานพอดี 6 ช้อนชา และตรวจฟันทุก 6 เดือน และ4.)

กลุ่มเด็กวัยรุ่น พบปัญหาว่านิยมดัดฟันแฟชั่น ทำให้เกิดโรคปวดเหงือก วัสดุหลุดลงคอ ฟันผุจากการแปรงฟันไม่สะอาด จึงได้ชักชวนเยาวชนชมรม To Be Number 1 ร่วมเป็นเครือข่าย

โดยใช้ชื่อว่า To Be Little Dent และ กลุ่มหมอฟันอาสา ออกให้ความรู้แก่เด็กและเยาวชนในโรงเรียน ในการดูแลสุขภาพฟันให้ถูกต้องและถูกวิธีผ่านเพลง

เช่น เพลงฟันดีที่ 2-2-2 เพื่อสอนร้องในการทำกิจกรรมเป็นการกระตุ้นการแปรงฟันอย่างถูกวิธีถือเป็นการปลูกฝังให้เกิดเป็นพฤติกรรมที่ถูกต้อง

จำเนียร คุ้มวัน กับการทำงานจนได้รับรางวัล Village Health Volunteer Awards 2018  

นอกจากนี้แล้ว อสม.จำเนียร ยังได้ขยายเครือข่ายการดำเนินงานด้านทันตสุขภาพไปยังกลุ่มพระสงฆ์ และกลุ่มนักโทษในเรือนจำในการให้ความรู้ด้านทันตกรรม ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและยังคิดนวัตกรรม

เช่น ฝาชีฟันดี  หมอนน้อยกันกัด และถุงนิ้วจากพี่สู่น้องจากบ้านฉันสู่บ้านเธอ เพื่อให้ประชาชนในตำบลวัดแก้ว อำเภอบางแพ จังหวัดราชบุรี มีสุขภาพช่องปากและสุขภาพกายที่ดี

เมดฮับ นิวส์ medhubnews.com 

เว็บไซต์ข่าวสุขภาพ สาธารณสุข การท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพ วาไรตี้ ฯลฯ 

Thailand Health and Wellness News   

ติดตามข่าวสารจาก medhubnews.com  ได้จาก Facebook : sasook ของเรา